Adhesiv kapsülit ya da diğer bir değişle donuk omuz sendromu , omuz eklemi yumuşak dokuları ve eklem kapsülünün sebebi bilinmeyen şekilde sertleşmesi ve hareket zorluğu oluşturması ile seyreden bir hastalıktır. Genel toplumun % 5 ‘inde ve 40-60 yaş arası kadınlarda daha sık görülür.
Nedenleri
Donuk omuz sebebi tam olarak bilinmeyen bir hastalıktır. İlk safhalarda iltihabi reaksiyon gelişir ve omuz eklemi ödem oluşturarak şişer .Daha sonra bu sıvı donarak omuz eklemini saran kapsülde ve omuz içi bağlarda sertlik oluşturur.
Hastalık geçirilmiş travma veya ameliyat sonrası da olabilir. Bunlara ikincil donuk omuz sendromu denilir. Patolojisi, sebebi bilinmeden ortaya çıkan birincil donuk omuz sendromu ile aynıdır.
Daha önce karşı omuzda donuk omuz sendromu olması, diabet ve tiroid gibi endokrin sistem hastalıklarının bulunması ,kalp-damar sistemi hastalıklarının olması, inme ,Parkinson gibi nörolojik hastalıkların bulunması , donuk omuz sendromu oluşması için risk faktörleridir.
Donuk Omuz Sendromu Evreleri
Birinci Evre
İlk evre ödem safhasıdır. İlk 2.5 -3 aylık perioddur. Geceleri daha fazla olmak üzere ağrı vardır. Eklem kapsülündeki sertleşme henüz minimal olduğu için pasif olarak omuz hareket ettirildiğinde belirli bir seviyeye kadar hareket vardır.
İkinci Evre
Hastalığın ikinci evresi donma safhasıdır. 3 ay- 1 yıllık periyottur. Hareket kısıtlanmıştır. İltihap safhası sona erdiği için yangı tarzı ağrı olmaz ancak donmaya bağlı olarak hareket anında şiddetli ağrı olur.
Üçüncü Evre
Son evre ise çözülme, rahatlama safhasıdır. 1 yıl-3 yıllık periyottur. Omuz hareket ve fonksiyonlarında kendiliğinden kademeli olarak düzelme görülür.
Teşhis
Teşhisi esas olarak fizik muayene ile koyulabilir. MR tetkiki ile kapsüldeki kalınlaşma ve daralma görülmesi teşhiste yardımcı olabilir. Röntgen ile başka patolojiler ve hastalığa bağlı oluşabilecek kemik yoğunluk azalması tespit edilebilir.
Tedavi
Tedavide ilk önce cerrahi olmayan tedavi tercih edilmektedir. Ağızdan alınan antienflamatuar ilaçlar hastalığın tedavisinden ziyade ağrı kontrolünde etkilli olabilmektedir.Yine aynı şekilde, hastalığın ilk evresinde ağızdan kortizon kullanmak kısa dönemli ağrı kontrolünde ve hareket açıklığı sağlamada etkilidir.
Eklem içine yapılan kortizon enjeksiyonları fizik tedavi ile kombine edildiğinde etkinliği yüksek bir uygulamadır. Ancak enjeksiyonun tam olarak kapsül içine yapılması gereklidir.Omuza yapılan her kortizon uygulaması anatomik hedef nokta anlamında aynı faydayı sağlayamayabilir.
6 aylık tedaviye rağmen ağrı ve hareket açıklığında düzelme olmayan hastalarda cerrahi tedavi uygulanılmaktadır. Artroskopik yani kapalı yöntemlerle omuzdaki yapışıklıklar temizlenilmekte, eklem kapsülü kesilerek gevşetilmektedir.Açık cerrahi çok nadir olarak ve ancak ağır travmalara ikincil olan donuk omuz sendromu vakalarında tercih edilmektedir. Travma ve cerrahi sonrası ortaya çıkan ikincil donuk omuz sendromunun cerrahi tedavi sonuçları birincil olanlara göre daha az yüz güldürücüdür.